રાજપૂત વંશ દરમિયાન સામાજિક અને સાંસ્કૃતિક વિકાસ, લોકોની સામાજિક અને સામાન્ય શરતો, જાતિ પ્રથા

રાજપૂત વંશ દરમિયાન સામાજિક અને સાંસ્કૃતિક વિકાસ

·         'રાજપૂત' શબ્દ સંસ્કૃત શબ્દ 'રાજ-પુત્ર' પરથી આવ્યો છે જેનો અર્થ થાય છે "રાજાનો પુત્ર". રાજપૂતો તેમની હિંમત, પ્રામાણિકતા અને રાજાશાહી માટે જાણીતા હતા તેઓ યોદ્ધાઓ હતા જેઓ યુદ્ધમાં લડ્યા હતા અને વહીવટી પ્રવૃત્તિઓ પણ સંભાળતા હતા. રાજપૂતો પશ્ચિમ, પૂર્વ, ઉત્તર ભારત અને પાકિસ્તાનના ભાગોમાંથી ઉદ્ભવ્યા છે. રાજપૂતો છઠ્ઠી સદીથી 12મી સદી સુધી પ્રખ્યાત હતા. રાજપૂતોએ 20મી સદી સુધી રાજસ્થાન અને સૌરાષ્ટ્રના પ્રખ્યાત રાજ્યોમાં સંપૂર્ણ બહુમતી પર શાસન કર્યું.

·         રાજપૂતો આક્રમક અને બહાદુર લડવૈયા હતા, જેને તેઓ તેમના ધર્મ તરીકે અનુસરતા હતા. તેમણે સદગુણો અને આદર્શોને મહત્વ આપ્યું જે ખૂબ ઊંચા મૂળભૂત સિદ્ધાંતો હતા. તેઓ મોટા દિલના અને ઉદાર હતા, તેમના મૂળ અને વંશ પર ગર્વ લેતા હતા જે તેમના માટે સર્વોચ્ચ હતું. તેઓ એક બહાદુર, ગૌરવપૂર્ણ અને ખૂબ જ પ્રમાણિક કુળના હતા જેમણે શરણાર્થીઓ તેમજ તેમના દુશ્મનોને આશ્રય આપ્યો હતો.

લોકોની સામાજિક અને સામાન્ય શરતો:

·         યુદ્ધ વિજય અભિયાન અને વિજય એ રાજપૂત સમાજ અને સંસ્કૃતિની સૌથી મોટી વિશેષતા હતી.

·         લોકોના જીવનધોરણમાં ઘણી અસમાનતા હોવાથી સમાજ ખૂબ જ ત્રસ્ત હતો. તેઓ જાતિ અને ધર્મ વ્યવસ્થામાં માનતા હતા.

·         મંત્રીઓ, અધિકારીઓ, સામંતવાદીઓ ઉચ્ચ વર્ગના હતા, તેથી તેઓ સંપત્તિ એકઠા કરવાનો વિશેષાધિકાર ભોગવતા હતા અને તેઓ વૈભવ અને વૈભવમાં રહેવા માટે ટેવાયેલા હતા.

·         તેઓ મોંઘા વસ્ત્રો, ઘરેણાં અને સોના-ચાંદીના ઘરેણામાં લપેટાઈ ગયા. તેઓ ઘણા માળના મકાનો જેવા મહેલોમાં રહેતા હતા.

·         રાજપૂતોએ તેમના હેરમ અને તેમની નીચે કામ કરતા નોકરોની સંખ્યા પર તેમનું ગૌરવ દર્શાવ્યું.

·         બીજી બાજુ, ખેડુતો પર જમીન મહેસૂલ અને અન્ય કરનો બોજ હતો, જે જાગીરદારો દ્વારા નિર્દયતાથી વસૂલવામાં આવતા હતા અથવા તેમને બળજબરીથી મજૂરી કરાવતા હતા.

જાતિ પ્રથા :

·         નીચલી જાતિઓને સીમાંત માલિકોની દુશ્મનાવટનો સામનો કરવો પડ્યો હતો જેઓ તેમને નીચું જોતા હતા.

·          મોટાભાગના કામદારો જેમ કે વણકર, માછીમારો, વાળંદ વગેરે તેમજ આદિવાસીઓ સાથે તેમના માલિકો દ્વારા ખૂબ જ ક્રૂર વર્તન કરવામાં આવતું હતું.

·         નવી જ્ઞાતિ તરીકે 'રાજપૂતો' ઇમેજ નિર્માણમાં ખૂબ જ સામેલ હતા અને સૌથી વધુ ઘમંડી હતા જેણે જાતિ પ્રથાને મજબૂત બનાવી હતી.