મહારાણા પ્રતાપ: બહાદુરી અને અદમ્ય ભાવનાનું મૂર્તિમંત, બાળપણ, મહારાણા પ્રતાપનો રાજ્યાભિષેક

મહારાણા પ્રતાપ: બહાદુરી અને અદમ્ય ભાવનાનું મૂર્તિમંત

·         મહારાણા પ્રતાપ એ એક એવું નામ છે જેની સાથે દિવસની શરૂઆત થાય છે. પોતાના પ્રાણનું બલિદાન આપીને આ દેશની રાષ્ટ્ર, ધર્મ, સંસ્કૃતિ અને આઝાદીની રક્ષા કરનારા શૂરવીર રાજાઓની યાદીમાં તેમનું નામ સોનાથી કોતરાયેલું છે ! આ તેમના શૌર્યનું પવિત્ર સ્મરણ છે !

·         મેવાડના મહાન રાજા મહારાણા પ્રતાપ સિંહનું નામ કોણ નથી જાણતું ? ભારતના ઈતિહાસમાં આ નામ હંમેશા વીરતા, બહાદુરી, બલિદાન અને શહાદત જેવા ગુણો માટે પ્રેરક સાબિત થયું છે. બાપ્પા રાવલ, રાણા હમીર, રાણા સંગ જેવા ઘણા બહાદુર યોદ્ધાઓ મેવાડના સિસોદિયા પરિવારમાં જન્મ્યા હતા અને તેમને 'રાણા'નું બિરુદ આપવામાં આવ્યું હતું પરંતુ 'મહારાણા'નું બિરુદ માત્ર પ્રતાપ સિંહને જ આપવામાં આવ્યું હતું.

બાળપણ

·         મહારાણા પ્રતાપનો જન્મ 1540માં થયો હતો. મેવાડના બીજા રાણા ઉદય સિંહને 33 બાળકો હતા. તેમાંથી સૌથી મોટા પ્રતાપ સિંહ હતા. સ્વાભિમાન અને સદાચારી વર્તન પ્રતાપસિંહના મુખ્ય ગુણો હતા. મહારાણા પ્રતાપ તેમના બાળપણથી જ બહાદુર અને બહાદુર હતા અને દરેકને ખાતરી હતી કે તેઓ મોટા થયા પછી ખૂબ જ બહાદુર વ્યક્તિ બનવાના છે. તેને સામાન્ય શિક્ષણને બદલે રમતગમત અને શસ્ત્રો ચલાવવાનું શીખવામાં વધુ રસ હતો.

મહારાણા પ્રતાપનો રાજ્યાભિષેક

·         મહારાણા પ્રતાપ સિંહના સમયમાં અકબર દિલ્હીમાં મુઘલ શાસક હતા. તેમની નીતિ હિંદુ રાજાઓની તાકાતનો ઉપયોગ કરીને અન્ય હિંદુ રાજાઓને પોતાના નિયંત્રણમાં લાવવાની હતી. ઘણા રાજપૂત રાજાઓએ, તેમની ભવ્ય પરંપરાઓ અને લડાઈની ભાવનાને છોડીને, તેમની પુત્રીઓ અને પુત્રવધૂઓને અકબર પાસેથી ઈનામો અને સન્માન મેળવવાના હેતુથી અકબરના હેરમમાં મોકલ્યા. ઉદય સિંહે તેમના મૃત્યુ પહેલા તેમની સૌથી નાની પત્નીના પુત્ર જગમ્મલને તેમના વારસદાર તરીકે નિયુક્ત કર્યા, જોકે પ્રતાપ સિંહ જગમ્મલથી મોટા હતા, પરંતુ તેઓ પ્રભુ રામચંદ્રની જેમ તેમના અધિકારો છોડીને મેવાડથી દૂર જવા તૈયાર હતા, પરંતુ સરદારો બિલકુલ સંમત ન હતા. તેમના રાજાના નિર્ણય સાથે. આ ઉપરાંત તેઓનો અભિપ્રાય હતો કે જગમ્મલમાં હિંમત અને સ્વાભિમાન જેવા ગુણો નથી જે નેતા અને રાજામાં જરૂરી છે. આથી સામૂહિક રીતે નક્કી કરવામાં આવ્યું કે જગમ્મલને સિંહાસનનું બલિદાન આપવું પડશે. મહારાણા પ્રતાપ સિંહે પણ સરદારો અને લોકોની ઈચ્છાને યોગ્ય માન આપ્યું અને મેવાડના લોકોનું નેતૃત્વ કરવાની જવાબદારી સ્વીકારી.